Modafinil đã trở thành chất nootropic được nhiều người dùng nhất trên thế giới một phần là do hiệu quả cao nó đem lại và một phần khác là do nó được dung nạp khá tốt khi sử dụng, đến mức nhiều người báo cáo không gặp phải bất kỳ một tác dụng phụ nào cả. Tuy nhiên vẫn có một số người dùng phải trải qua các tác dụng phụ khác nhau khiến người sử dụng cảm thấy khó chịu. Bài viết này sẽ hướng dẫn một cách chi tiết để người sử dụng biết cách đối phó nhằm tránh hoặc giảm thiểu các tác dụng phụ có thể gặp phải trong quá trình sử dụng modafinil.
Mục lục
Trước hết, cũng giống như nhiều thuốc tân dược khác, tần suất và mức độ của tác dụng phụ sẽ tăng theo liều lượng sử dụng. Nếu bạn là người mới bắt đầu sử dụng modafinil hãy thử từ liều 100mg/ngày (bẻ đôi viên thuốc 200mg ra) nếu sau 1 tiếng mà không cảm thấy gì thì hãy uống nốt nửa viên còn lại, có thể bạn sẽ thấy hiệu quả với liều 200mg vì đây là liều đa số mọi người sử dụng.
Liều hàng ngày của modafinil có thể lên tới 400mg nhưng ở mức liều này bạn dễ gặp phải tác dụng phụ hơn. Mỗi người có những mức đáp ứng với thuốc khác nhau, hãy dò tìm liều mà bạn thấy hiệu quả và ít gặp phải tác dụng phụ nhất, có thể là 100, 200, 300 hoặc 400mg/ngày. Lưu ý là không được vượt quá 400mg/ngày.
Đau đầu:
Tác dụng phụ phổ biến nhất khi sử dụng modafinil là đau đầu trong ngày. Khoảng 8% người sử dụng modafinil báo cáo gặp phải đau đầu. Thông thường nó không phải là một triệu chứng nghiêm trọng nhưng nó cũng gây mất tập trung và khó chịu khi gặp phải.
Cách khắc phục: Uống nhiều nước được nhiều người lựa chọn để giảm triệu chứng đau đầu, khi sử dụng modafinil các bạn nên uống kèm với một cốc nước to và nhớ nhắc bản thân 1 ngày phải uống ít nhất là 2 lít nước, ngoài ra uống nhiều nước cũng làm giảm tác dụng phụ khô miệng có thể gặp phải. Việc sử dụng các thuốc giảm đau như paracetamol và các thuốc thuộc nhóm NSAID (ibuprofen, aspirin, meloxycam…) cũng có thể làm giảm đau đầu khi sử dụng modafinil nhưng các bạn chỉ nên sử dụng những thuốc này sau khi biện pháp giảm liều và uống nhiều nước không có tác dụng. Một cách khác cũng thường được sử dụng là bổ sung thêm choline hàng ngày cho cơ thể, các bạn có thể sử dụng viên thực phẩm chức năng có thành phần choline (như phosphatidyl choline, alpha GPC) hoặc ăn nhiều món ăn có chứa choline như là lòng đỏ trứng, thịt bò nạc, bông cải xanh, sô cô la,….
Buồn nôn:
Có khoảng 4% người sử dụng báo cáo gặp phải cảm giác buồn nôn khi sử dụng modafinil. Tác dụng phụ này có thể liên quan đến tình trạng mất nước khi sử dụng modafinil. Nếu cơ thể bạn thiếu nước thức ăn sẽ khó di chuyển qua dạ dày hơn, và thậm chí nếu quá khô thức ăn có thể kích thích dạ dày mà gây nôn. Mặt khác modafinil đã được chứng mình là giảm cảm giác thèm ăn ( một số người còn dùng modafinil với mục đích giảm cân nhưng cách dùng này không được khuyến khích), do đó bạn có thể không cảm thấy đói và thấy thức ăn ít hấp dẫn hơn, nên nếu ăn quá nhiều có thể bạn sẽ cảm thấy buồn nôn. Cảm giác buồn nôn thường gặp nhất là vào buổi sáng hoặc ngay sau khi sử dụng modafinil.
Cách khắc phục : Uống nhiều nước khi dùng, nên ăn sáng trước khi dùng modafinil. Tránh ăn quá nhiều khi bạn đang cảm thấy chán ăn nhưng không được nhịn ăn hoàn toàn.
Cảm thấy dễ bị kích động:
Triệu chứng này được báo cáo ở khoảng 5% người sử dụng modafinil, và nó phổ biến hơn khi dùng liều lượng cao. ( 9% ở người sử dụng mức liều 400mg/ngày trong các thử nghiệm lâm sàng) . Mọi người thường nhận xét khi họ đang tập trung vào việc gì mà có người khác như đồng nghiệp hoặc khách hàng yêu cầu một câu hỏi thì họ thường cảm thấy bực tức. Vậy nên khi sử dụng modafinil, thuốc sẽ làm bạn tập trung khá sâu vào một việc làm cụ thể, do đó khi có ngoại cảnh tác động phá vỡ sự tập trung đó sẽ làm bạn cảm thấy khó chịu hơn bình thường.
Cách khắc phục : Hãy tự nhắc nhở bản thân điều này, rằng bạn có thể dễ bị kích động hơn khi bị làm phiền. Hít thở đều trước khi nói. Nhưng tốt hơn hết hãy tìm một nơi vắng vẻ để làm việc hoặc yêu cầu được không làm phiền khi bạn đang tập trung cho công việc.
Khó ngủ:
Hiển nhiên với một thuốc chống buồn ngủ thì nó cũng có thể gây ra khó ngủ nếu chúng ta không biết sử dụng đúng cách. Thời gian tác dụng của thuốc khác nhau tùy từng người nhưng thường trong khoảng 6-12 tiếng. Do đó nếu bạn uống quá gần buổi trưa thì buổi tối bạn thấy khó ngủ là điều đương nhiên vì khi đó thuốc vẫn còn có tác dụng. Một điều quan trọng nữa là liều lượng mà bạn sử dụng, có thể 200mg/ ngày là đủ để bạn cảm thấy tỉnh táo, nhưng bạn lỡ uống 400mg thì khả năng bạn sẽ thức trắng đêm là điều rất cao vì thời gian bán hủy ( là thời gian mà nồng độ thuốc giảm đi một nửa) của modafinil là khoảng 15 giờ đồng hồ. Nghĩa là khi bạn dùng 400mg vào lúc 8 giờ sáng thì 15 tiếng sau tức là vào 11 giờ đêm bạn vẫn còn 200mg modafinil trong người và phải đến tận 15 tiếng sau nữa khi hàm lượng thuốc trong người bạn chỉ còn 100mg thì có thể bạn mới ngủ được.
Cách khắc phục: Khó ngủ với nhiều người không hẳn là tác dụng phụ của thuốc, mà bạn chỉ cần biết căn chỉnh lại thời gian hợp lý thì khi uống thuốc vào buổi sáng, bạn vẫn có thể có giấc ngủ ngon vào buổi tối. Để làm việc này trước hết bạn cần “ thử nghiệm” xem sau khi bao lâu khi uống modafinil thì bạn cảm thấy cơ thể trở về bình thường, từ đó bạn có thể dùng modafinil hợp lý nhất để tránh xa thời điểm mà bạn muốn đi ngủ.
Những tác dụng phụ nghiêm trọng (Hãy ngừng uống thuốc và gọi ngay cho bác sĩ)
Tác dụng phụ nghiêm trọng là rất hiếm với modafinil, với tỷ lệ
- Sốt, nôn, nhức đầu, phồng rộp và bong tróc da.
- Bầm tím hoặc dễ bị bầm tím.
- Chảy máu quá nhiều.
- Đốm trắng hay lở loét trong miệng.
- Triệu chứng tâm thần như ảo giác, trầm cảm, lo âu nặng.
- Đau ngực.
Sốt, chảy máu nhiều, bầm tím và lở loét trong miệng thường thấy ở các trường hợp dị ứng với thuốc, và nó cần phải được dừng lại ngay lập tức. Triệu chứng tâm thần thường là kết quả của những căn bệnh không được chẩn đoán trước đây như tâm thần phân liệt hoặc rối loạn lưỡng cực, mặc dù những điều này chưa bao giờ được chứng minh là gây ra bởi modafinil. Đau ngực cũng thường biểu hiện của một bệnh lý cũ của người dùng. Modafinil làm tăng nhịp tim và có thể làm tăng huyết áp, vì vậy đau ngực là một dấu hiệu của bệnh tim khác được làm trầm trọng hơn bởi các tác dụng của modafinil.
Giải pháp: Hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ những triệu chứng trên và ngưng dùng modafinil ngay lập tức. Chưa có trường hợp tử vong nào được báo cáo liên quan đến việc sử dụng modafinil và nó là một thuốc được đánh giá khá an toàn qua các thử nghiệm lâm sàng. Tuy nhiên sự an toàn phải được đặt lên hàng đầu, nếu bạn thấy những tác dụng phụ của modafinil lớn hơn những lợi ích mà nó mang lại hãy ngưng sử dụng thuốc.
Xem thêm: Phản hồi hiệu quả thực tế sau quá trình 8 năm sử dụng modafinil