Hội chứng chân không yên là gì?

Nếu bạn đã từng trải qua cảm giác không thể yên giấc vì đôi chân bồn chồn, cứ muốn di chuyển hoài thì rất có thể bạn đang mắc phải hội chứng chân không yên.  

Mô tả triệu chứng tay chân không yên

Một người bị RLS có một cảm giác kỳ lạ và khó chịu ở chân, đôi khi điều này có thể xuất hiện ở cánh tay nữa. Các triệu chứng này thường xảy ra trong lúc đang ngủ hoặc ngồi lâu tại một tư thế như trên máy bay hoặc trong rạp chiếu phim, cảm giác khó chịu sẽ dần giảm đi vào buổi sáng. Triệu chứng của bệnh chân không yên khá đa dạng, những người đã gặp phải tình trạng này mô tả lại các triệu chứng như sau:

• Cảm giác như có kiến bò râm ran
• Châm chích lòng bàn chân
• Chân nóng ran hoặc đôi khi là ngứa ngáy
• Giật cơ, chuột rút, đau nhức chân

Vì hội chứng bồn chồn tay chân dẫn đến khó ngủ và ngủ không sâu giấc, do đó người bệnh có thể rơi vào trạng thái mệt mỏi vào ban ngày. Thiếu ngủ cuối cùng có thể dẫn đến sự thay đổi tâm trạng, cáu kỉnh, trầm cảm, suy giảm hệ miễn dịch và nhiều vấn đề về thể chất và sức khỏe khác. Điều này sẽ tác động trực tiếp tới hiệu quả công việc, học tập cũng như sự tập trung của họ thường ngày. 

Hội chứng chân không yên có thể được phân loại là nhẹ hay nặng tùy thuộc vào tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và mức độ xáo trộn của chúng.

Phân loại hội chứng chân không yên

Có 2 loại RLS chính:

RLS vô căn: Vô căn có nghĩa là nguyên nhân của bệnh chưa được tìm hiểu rõ ràng, và đây là loại phổ biến nhất, hội chứng chân không yên vô căn có đặc điểm sau: 

• Nó thường bắt đầu trước tuổi 40, bắt đầu sớm nhất là từ thời thơ ấu..
• Nó có thể có một nguyên nhân di truyền.
• Bệnh có xu hướng tồn tại suốt đời

Các triệu chứng có thể lẻ tẻ và dần trở nên trầm trọng theo thời gian. Trong trường hợp nhẹ, người bệnh có thể không có triệu chứng trong một thời gian dài.

RLS thứ cấp: Là hội chứng tay chân không yên có căn nguyên từ một bệnh lý tiềm ẩn khác như là: người bị tiểu đường, thiếu sắt, người bị suy thận, bệnh parkinson, bệnh thần kinh, phụ nữ mang thai, người bị viêm khớp dạng thấp

• RLS thứ cấp thường bắt đầu sau 45 tuổi và nó không có xu hướng di truyền. 
• Bệnh khởi phát đột ngột.
• Các triệu chứng thường không xấu đi theo thời gian.
• Các triệu chứng có thể nghiêm trọng hơn.

Những ai dễ mắc phải hội chứng chân không yên (RLS)?

Mọi lứa tuổi và giới tính đều có thể mắc phải hội chứng này. 10% dân số thế giới mắc phải hội chứng chân không yên. Tuy nhiên, nó thường “tấn công” với những người lớn tuổi và ảnh hưởng tới nữ giới nhiều hơn nam giới.

Phụ nữ có thai dễ gặp phải triệu chứng bồn chồn tay chân trong tam cá nguyệt thứ 3 (3 tháng thai kỳ cuối cùng).  Khoảng 20% phụ nữ mang thai gặp vấn đề này tuy nhiên nó thường chỉ là vấn đề tạm thời và sẽ mau chóng qua đi khi họ sinh em bé.

Nguyên nhân do đâu?

Chính xác làm thế nào RLS xảy ra thì hiện nay vẫn chưa được biết chính xác, nhưng các nhà khoa học cho rằng nó có thể liên quan đến cách mà cơ thể xử lý dopamine – một chất dẫn truyền thần kinh có vai trò kiểm soát hoạt động của cơ bắp. 

+ Một số loại thuốc như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) và thuốc chống trầm cảm có thể kích hoạt các triệu chứng của bệnh tay chân bồn chồn xảy ra. Những loại thuốc này ảnh hưởng đến hoạt động của dopamine

+ Hội chứng tay chân không yên có tính chất di truyền, nếu cha mẹ bị  RLS thì nó cũng có thể truyền lại cho con cái của họ. 

+ Một nguyên nhân khác được tìm ra có liên quan đến sự hình thành hội chứng này đó là khi một người gặp các vấn đề bất thường về tinh thần và thể chất hoặc nó có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc Cụ thể là

• Nồng độ sắt, vitamin hoặc khoáng chất thấp (folate, magie…) trong cơ thể thấp thì họ cũng có thể xuất hiện tình trạng này.
• Thay đổi nội tiết tố
• Các giác quan quá nhạy cảm

Hội chứng chân không yên sẽ kéo dài bao lâu?

Các triệu chứng của RLS nguyên phát hoặc vô căn thường xấu đi theo thời gian. Nếu RLS bắt nguồn từ một tình trạng, bệnh tật, mang thai hoặc thuốc, nó có thể biến mất ngay sau khi những vấn đề này biến mất.

Làm thế nào để xác định tôi có bị hội chứng RLS hay không?

Do không có xét nghiệm chuyên biệt nào có thể giúp chẩn đoán căn bệnh này, nên bác sĩ thường phải chẩn đoán bằng cách lắng nghe mô tả của bệnh nhân về các triệu chứng của họ.  

Bác sĩ có thể yêu cầu bạn nói thêm về tiền sử sức khỏe của các thành viên trong gia đình bạn để xem xét liệu có sự ảnh hưởng từ yếu tố di truyền hay không.   

Các vấn đề y tế khác có thể góp phần vào sự phát triển của RLS bao gồm thiếu sắt , bệnh Parkinson, bệnh thận, tiểu đường , viêm khớp dạng thấp và bệnh thần kinh ngoại biên (một bệnh về hệ thần kinh ảnh hưởng đến dây thần kinh ở tứ chi). Phụ nữ mang thai thường lưu ý các triệu chứng của RLS sau 20 tuần tuổi thai và bệnh nhân chạy thận đặc biệt dễ bị RLS. Bệnh nhân dùng thuốc chống trầm cảm , thuốc chống dị ứng hoặc thuốc chống buồn nôn có thể bị RLS.

Bác sĩ cũng sẽ hỏi thăm rằng bạn có cảm thấy khó ngủ ban đêm hoặc buồn ngủ vào ban ngày hay không. RLS thường dẫn đến chứng mất ngủ cũng như buồn ngủ ban ngày, khó chịu và mất tập trung do một đêm không ngủ. Buồn ngủ ban ngày thường là dấu hiệu của chứng ngủ rũ, vì thế bác sĩ cần xem xét để loại bỏ những bệnh có biểu hiện tương tự.

Ngoài ra, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất và chức năng thần kinh đầy đủ để kiểm tra tổn thương thần kinh hoặc các vấn đề về mạch máu, đồng thời có thể yêu cầu một loạt các xét nghiệm máu để loại trừ các rối loạn y tế liên quan đến RLS.

Làm sao để thoát khỏi tình trạng này?

Phần lớn các trường hợp bị hội chứng chân không yên vô căn thường cải thiện bằng cách thay đổi lối sống vì hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu hoặc phương pháp nào để điều trị dứt điểm. Nếu họ gặp vấn đề từ các bệnh lý thì cần giải quyết các bệnh này để loại bỏ chứng chân không yên.

Nếu nồng độ sắt thấp (thường gặp ở bà bầu) và được cho là nguyên nhân gây ra RLS thì bổ sung sắt thông đường uống là an toàn để kê đơn trong thai kỳ. Trong trường hợp nghiêm trọng, cần cung cấp lượng sắt cao hơn thì bệnh nhân có thể được tiêm tĩnh mạch (IV) để bổ sung sắt.

Nếu một người không thể kiểm soát các triệu chứng của RLS một mình, họ có thể được bác sĩ kê đơn thuốc phụ thuộc vào từng tình trạng cụ thể, các loại thuốc có thể gồm:  

Sắt: Bổ sung sắt có thể giúp những người có lượng sắt thấp. 

Chất chủ vận Alpha 2: Những chất này có thể giúp ích trong trường hợp RLS nguyên phát, nhưng chúng sẽ không ảnh hưởng đến chuyển động chân tay định kỳ trong khi ngủ.

Thuốc giảm đau: Ibuprofen, một loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID), có thể giúp giảm các triệu chứng nhẹ. Ibuprofen có sẵn để mua trực tuyến .

Thuốc chống co giật: Những thuốc này điều trị đau, co thắt cơ, bệnh thần kinh. Gabapentin là một thuốc chống co giật phổ biến.

Thuốc an thần: Xanax, temazepam, Klonopin, alprazolam hoặc clonazepam giúp những người có triệu chứng dai dẳng và nhẹ đi thấy dễ ngủ hơn.

Tác nhân dopaminergic: Levodopa và carbidopa  là những loại thuốc này làm tăng nồng độ dopamine trong não bộ.

Chất chủ vận Dopamine: Chúng cũng làm tăng mức độ dopamine trong não và điều trị cảm giác chân khó chịu. Chúng có thể gây ra tác dụng phụ ở bệnh nhân lớn tuổi, mặc dù một số báo cáo tác dụng phụ nhiều hơn với levodopa.

Thuốc giảm đau: Các bác sĩ có thể kê đơn này khi các loại thuốc khác không còn thất bại, Codein và propoxyphen là nhóm thuốc giảm đau liều thấp, còn levorphanol tartrate, oxycodone hydrochloride, methadone hydrochloride là các thuốc giảm đau liều cao.

Mẹo cải thiện hội chứng chân không yên

Tắm nước ấm và mát xa chân là một biện pháp khắc phục tại nhà giúp thư giãn cơ và làm giảm các triệu chứng khó chịu do RLS gây ra.

Căng thẳng có thể làm cho chứng chân không yên trở nên tồi tệ hơn vì thế các bài tập giúp tĩnh tâm như thiền hoặc yoga sẽ giúp ích rất nhiều với những bệnh nhân này.

Tập các động tác thể dục sử dụng chân nhiều hơn có thể khắc phục phần nào các triệu chứng của bệnh tay chân không yên. Vì thế bạn có thể vận động nhẹ nhàng bằng đi bộ, bơi lội hoặc tham gia một môn thể thao vừa sức nào đó mà mình yêu thích.

Vệ sinh giấc ngủ: ở đây vệ sinh giấc ngủ không phải là chuyện bạn đánh răng hay rửa mặt trước lúc ngủ mà nó nói đến các thói quen trong việc chuẩn bị cho giấc ngủ ngon, như là:

• Chuẩn bị phòng ngủ mát mẻ, yên tĩnh, tránh xa các luồng ánh sáng xanh từ thiết bị di động, vô tuyền vì nó gây khó ngủ.
• Đi ngủ vào cùng một thời điểm mỗi tối, và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi sáng.
• Tránh đồ uống kích thích, chẳng hạn như cafein hoặc đường.
  Tránh hoặc giảm tiêu thụ rượu và thuốc lá.
• Không ăn no hoặc làm việc muộn vào buổi tối cũng 

Thông tin bổ sung

Vào năm 1998, một nhóm nghiên cứu thuộc trung tâm y tế của trường Đh Maryland – Hoa Kỳ đã thực hiện nghiên cứu nhỏ trên 10 người và cho thấy rằng bổ sung magie giúp làm giảm các triệu chứng mất ngủ ở người bị RLS, các nghiên cứu này cũng cho kết quả khả quan tương tự với vitamin D. Magiê có sẵn trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và rau lá xanh. Vì vậy đây có thể là phương pháp có khả quan giúp người mắc chứng bồn chồn tay chân giảm bớt sự khó chịu mỗi đêm. Thế nhưng họ cũng lưu ý rằng những người bị bệnh thận cần hết sức cẩn trọng khi bổ sung magie.

Bài viết trên đây không thể thay thế cho lời khuyên trực tiếp từ các bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Chúng chỉ mang tính chất tham khảo không được sử dụng vào bất kỳ mục đích chẩn đoán hay điều trị nào.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

• Ngáp suốt ngày có phải là triệu chứng của bệnh gì?
• Rối loạn giấc ngủ do làm việc theo ca – đâu là giải pháp?

MODAFINIL – giải pháp ngăn chặn buồn ngủ quá mức

Nếu bạn đang mơ màng, không thể tập trung cho công việc vì buồn ngủ quá mức…

Nếu bạn không thể thoát ra khỏi giấc ngủ bởi chứng ngủ rũ, ngưng thở khi ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ do làm việc theo ca…

Modafinil chính là vị cứu tinh của bạn!

Modafinil – hoạt chất kích thích chức năng não bộ bằng cách tăng cường khả năng dẫn truyền thông tin giữa các tế bào nơron thần kinh, điều này giúp người dùng tỉnh táo lâu dài, tăng khả năng tập trung và cải thiện trí nhớ.

Trên thực tế modafinil được biết đến nhiều hơn như là một chất giúp tăng khả năng hoạt động của não bộ, giúp bạn “thông minh hơn”. Modafinil thực sự đã giúp rất nhiều người trở nên sáng suốt và thành công trên toàn thế giới.

Nghiên cứu được tiến hành đã kết luận những lợi ích sau của việc sử dụng modafinil:

• Thời gian thức khoảng mười hai giờ
• Các chức năng và khả năng trí óc được nâng cao
• Cải thiện trí nhớ 
• Cải thiện khoảng thời gian chú ý dài hơn
• Cải thiện năng suất và sản lượng công việc
• Ức chế cảm giác mệt mỏi

Modafinil là loại thuốc an toàn và đã được FDA chấp thuận và cấp phép sử dụng.

Xem chi tiết thông tin sản phẩm TẠI ĐÂY

Bấm vào đây để đặt mua với giá tốt nhất, hoàn tiền nếu không hài lòng.

Tài liệu tham khảo:

• Foldvary-Schaefer N. Hướng dẫn của Phòng khám Cleveland về Rối loạn giấc ngủ. New York: Nhà xuất bản Kaplan, 2009
• Học viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ. Hội chứng chân không yên – Tổng quan và sự kiện truy cập 2/2/2015.
• Hiệp hội Giấc ngủ Hoa Kỳ. Giới thiệu về Hội chứng chân không yên Truy cập ngày 2/2/2015.
• Học viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ. Hướng dẫn thực hành lâm sàng AASM 2012
• Học viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ. AASM ICSD-3 2014
• medicalnewstoday.com – Tất cả mọi điều bạn cần biết về hội chứng tay chân bồn chồn
• my.clevelandclinic.org – Hội chứng tay chân bồn chồn